ช็อก ชายจีน “ไตวาย” หลังกินผักชนิดนี้ทุกวัน ที่ใครก็ว่าเป็นซูเปอร์ฟู้ด
ช็อก ชายจีน “ไตวาย” หลังกินผักชนิดนี้ทุกวัน ที่ใครก็ว่าเป็นซูเปอร์ฟู้ด
ชายคนหนึ่งเป็นโรคไตเพราะกิน “ผักนี้” ทุกวัน ที่ใครก็ว่าเป็นซูเปอร์ฟู้ด!
ผักที่มื้อหนึ่งเราอาจคิดว่าดีต่อสุขภาพกลับกลายเป็น “จุดเริ่มต้น” ของปัญหาใหญ่ ถ้านำมาบริโภคมากเกินไป โดยเฉพาะผักที่มีสาร ออกซาเลต (oxalate) สูง เช่น ผักโขม ซึ่งมีกรณีผู้ป่วยที่กินผักนี้ประจำจนเกิดภาวะไตล้มเหลวเฉียบพลัน
ชายวัย 42 ปี สัญชาติจีน เดิมมีสุขภาพทั่วไปดี มีเพียงอาการเกาต์เล็กน้อยแต่ไม่ได้รักษา ต่อมามีอาการอ่อนเพลียเรื้อรัง อุจจาระบ่อย 4‑5 ครั้งต่อวัน เมื่อเข้ารับการตรวจ พบว่า ระดับครีเอตินีนในเลือดสูงถึง 430 µmol/L และการตรวจโดยวิธี CT พบจุดผิดปกติในไตหลายจุด
แพทย์ทำการตรวจชิ้นเนื้อ (biopsy) พบว่ามีเกล็ดออกซาเลตแคลเซียมจำนวนมากกระจายในท่อไต พร้อมมีการอักเสบรุนแรง จึงสรุปว่าเป็นโรค oxalate nephropathy หรือการที่ผลึกออกซาเลตแคลเซียมสะสมในเนื้อไต จนทำลายเนื้อเยื่อ และทำให้หน้าที่การกรองของไตด้อยลง
ทำไมผักโขมถึงเป็นภัยต่อไต?
ภายในร่างกาย สารออกซาเลตมักถูกกรองผ่านไตและขับออกทางปัสสาวะ แต่หากมีปริมาณมากผิดปกติ ออกซาเลตจะจับกับแคลเซียม กลายเป็นคริสตัลที่เหมือน “เศษแก้ว” ที่ทิ่มผนังท่อไต ทำให้เกิดการอุดตัน สร้างความเสียหาย และนำไปสู่ภาวะไตเสื่อมได้ หากปล่อยให้เป็นเรื้อรัง อาจพัฒนาเป็นโรคไตระยะลุกลาม ต้องฟอกเลือดหรือปลูกถ่ายไตในที่สุด
ใครบ้างที่ควรระวังผักที่มีออกซาเลต?
กลุ่มคนที่ควรหลีกเลี่ยงหรือจำกัดการบริโภคผัก-อาหารที่มีออกซาเลตสูง ได้แก่
-ผู้ที่มีภาวะไตเรื้อรัง
-ผู้ที่เคยเป็นนิ่วในไต
-ผู้ป่วยเกาต์
-ผู้ที่มีปัญหาด้านระบบย่อยอาหาร หรือรับประทานยากระตุ้นบางชนิด
คำแนะนำจากแพทย์เพื่อป้องกันไตเสีย
-เคล็ดลับง่ายๆ ที่ช่วยลดความเสี่ยง
-ดื่มน้ำให้เพียงพอ — ประมาณ 2‑2.5 ลิตรต่อวัน (ขึ้นกับสุขภาพ) เพื่อเจือจางและขับออกคริสตัลออก
-ปรุงผักให้ถูกวิธี — ผักที่มีออกซาเลตสูง ควรลวกผ่านน้ำร้อนก่อนปรุง เพื่อลดเปอร์เซ็นต์สารอันตราย
-รับประทานอาหารให้สมดุล — ลดอาหารที่มีออกซาเลตสูง พร้อมเสริมแคลเซียมในมื้ออาหารเพื่อช่วยให้สารออกซาเลตจับแล้วถูกขับออกได้ง่าย
-หลีกเลี่ยงวิตามินซีเกินขนาด — การบริโภคมากอาจเพิ่มการผลิตออกซาเลตในร่างกาย
ผักเขียวเป็นแหล่งสารอาหารสำคัญ แต่หากเลือกชนิดที่มีปริมาณออกซาเลตสูงและบริโภคเป็นประจำโดยไม่ระมัดระวัง ก็อาจเป็น “ภัยเงียบ” ต่อไตได้ กรณีของชายคนนี้เตือนใจว่า ควรใส่ใจทั้งชนิดของผักและวิธีปรุง เพื่อสุขภาพไตที่ดีในระยะยาว
